Ηταν μια χρονιά βαμμένη στα πράσινα. Μια χρονιά στην οποία η κυριαρχία του ΠΑΟ ήταν απόλυτα δίκαιη. Ηταν ο 20ός κρίκος της αλυσίδας τροπαίων που δημιουργήθηκε το 1930 από το γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας με το επικό 8-2 επί του Ολυμπιακού, που μεγάλωσε με τους θριάμβους της δεκαετίας του ’60, που διευρύνθηκε τις δεκαετίες ’80, ’90 και που έφτασε στο μέγιστο μέγεθός της με το φετινό θρίαμβο.
Αήττητος!
Καθένα από τα 20 πρωταθλήματα του Παναθηναϊκού έχει την ίδια αξία, αλλά και τη δική του ξεχωριστή σημασία, αφού διαφορετικοί παράγοντες συνετέλεσαν στην κατάκτησή του. Κάθε γενιά Παναθηναϊκών έχει να λέει για τις χαρές που έζησε και να υποστηρίζει με θέρμη ότι οι τίτλοι στην εποχή της ήταν οι καλύτεροι από πλευράς ποιότητας και θεάματος. Ωστόσο, το πρωτάθλημα της σεζόν 1963-64 ήταν εκείνο που όσα χρόνια κι αν περάσουν θα αποτελεί σημείο αναφοράς συζητήσεων.
Ο λόγος είναι απλός. Ο Παναθηναϊκός το κατέκτησε αήττητος. Εδωσε 30 αγώνες, νίκησε στους 24 και παραχώρησε μόλις 6 ισοπαλίες (γκολ 67-19). Παρόμοιο επίτευγμα δεν έχει να παρουσιάσει το ελληνικό ποδόσφαιρο. Οι Μίμης Δομάζος, Τάκης Οικονομόπουλος, Βαγγέλης Πανάκης, Σωτήρης Αγγελόπουλος, Μιχάλης Βουτσαράς, Δημήτρης Θεοφάνης, Τάκης Λουκανίδης, Ανδρέας Παπαεμμανουήλ, Τάκης Παπουλίδης, Νίκος Τζουνάκος. Γιώργος Ανδρέου, Γιώργος Γιαννακόπουλος, Αριστείδης Καμάρας, Στέλιος Παναγιωτίδης, Κώστας Παπουτσάκης, Κώστας Τουμπέλης, Ηρακλής Βόμβας, Γιάννης Κομιανίδης, Ζαχαρίας Πιτυχούτης, Φραγκίσκος Σούρπης, Θέμης Χολέβας και μαζί τους ο Κροάτης (Γιουγκοσλάβος τότε) τεχνικός Στιέπαν Μπόμπεκ έχουν να υπερηφανεύονται ότι δεν βγήκαν ποτέ χαμένοι από το γήπεδο.
Το «πουλί», ο Τάκης Οικονομόπουλος, έχει ένα ακόμη μεγάλο ρεκόρ, που πέτυχε τη σεζόν 1964-65. Χάρη σ’ αυτόν, που κράτησε ανέπαφη την εστία του 1.088 λεπτά, ο Παναθηναϊκός κέρδισε τον τίτλο, τον 8ο της ιστορίας του. Με προπονητή τον Μπόμπεκ οι «πράσινοι» είχαν απολογισμό 20-9-1 (γκολ 76-19). Δηλαδή σε 60 αγώνες αυτή τη διετία το «τριφύλλι» πέτυχε 44 νίκες, έφερε 15 ισοπαλίες και γνώρισε την ήττα μόλις σε ένα ματς!
Οι 3 τίτλοι προ Α' Εθνικής
Οι «πράσινοι» κατέκτησαν το πρώτο τους πρωτάθλημα τη σεζόν 1929-30. Εχοντας στις τάξεις τους τα αδέλφια Μεσσάρη (Αγγελο και Απόστολο), τον Αντώνη Μηγιάκη, τον Μίμη Πιερράκο, τον Διομήδη Συμεωνίδη, τον Σπύρο Υποφάντη, τους Δημήτρη και Κώστα Μπαλτάση, πήραν αήττητοι τον τίτλο με 3 νίκες και μία ισοπαλία (γκολ 16-6). Στην ιστορία έμεινε το περίφημο 8-2 επί του Ολυμπιακού την 1η Ιουνίου 1930. Προπονητής ήταν ο Ούγγρος Γιόζεφ Κίνσλερ.
Επρεπε να περάσουν 19 χρόνια για να επιστρέψει ο Παναθηναϊκός στην κορυφή. Βέβαια μεσολάβησε και ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος (1940-45) που έκοψε κάθε αθλητική δραστηριότητα στην Ελλάδα. Τη σεζόν 1948-49 ήρθε ο δεύτερος τίτλος του ΠΑΟ. Η ομάδα ήταν δημιούργημα του Αυστριακού Γιόζεφ Στραντλ. Αντίπαλοι στην τελική φάση, όπως και το 1930, ήταν ο Ολυμπιακός και ο Αρης. Με 3 νίκες και μία ήττα (γκολ 7-4) ο Παναθηναϊκός άρπαξε το τρόπαιο από τα χέρια του «αιώνιου» αντιπάλου του.
Ο Βιτάλης Μαθιός, ο Ηλίας Σταφυλίδης, οι Γιάννης και Αντώνης Παπαντωνίου, ο Τάσος Κρητικός, ο Μπάμπης Φυλακτός, ο Γιάννης Πετσανάς, ο Νίκος Σίμος, ο Γαβρήλος Γαζής αποτέλεσαν τους βασικούς συντελεστές του τίτλου. Τέσσερα χρόνια αργότερα το «τριφύλλι» επανέλαβε την επιτυχία του. Τη σεζόν 1952-53 τεχνικός ήταν ο σπουδαίος Αγγλος Χάρι Γκέιμ.
Και στην 3η κούπα παρτενέρ των «πράσινων» ήταν οι Ολυμπιακός, Αρης. Με 2 νίκες και 2 ισοπαλίες (γκολ 3-1) εξασφάλισαν το τρόπαιο. Η ομάδα είχε ενισχυθεί τα μέγιστα με τους Κώστα Λινοξυλάκη, Λάκη Πετρόπουλο, Βαγγέλη Πανάκη, Γιάννη Νεμπίδη, Φίλιππο Ασημακόπουλο, Γιώργο Κουρτζίδη, Θόδωρο Αλούπη. Πέρασε μια στείρα 6ετία, αλλά ο Παναθηναϊκός θα ήταν πρωτοπόρος στην Α’ Εθνική, που θα γεννιόταν το φθινόπωρο του 1959.
Ο Δομάζος και η παρέα του
Η έλευση του Μίμη Δομάζου άλλαξε τον ποδοσφαιρικό χάρτη. Ο «στρατηγός» οδήγησε τον Παναθηναϊκό στους τίτλους των σεζόν 1959-60, 1960-61. Την πρώτη χρονιά ο ΠΑΟ είχε επίδοση 22-5-3 (γκολ 59-20) και τεχνικούς τους Νίκο Σίμο, Αντώνη Μηγιάκη, Οδυσσέα Τσούτσο και τη δεύτερη 23-4-3 (71-23) και προπονητή τον Χάρι Γκέιμ που επέστρεψε στην Ελλάδα. Ο «κούνελος» Ανδρέας Παπαεμμανουήλ, ο Μίμης Μπενάρδος, ο Δημήτρης Θεοφάνης, ο Κώστας Λινοξυλάκης, ο Σωτήρης Αγγελόπουλος ήταν οι παίκτες που συνέβαλαν περισσότερο στην κατάκτηση των 2 τίτλων.
Ενίσχυση με Λουκανίδη, Καμάρα
Μία ακόμη κούπα προσέθεσε στην τροπαιοθήκη του ο Παναθηναϊκός τη σεζόν 1961-62. Με εντυπωσιακή επίδοση 23-5-2 (γκολ 88-32) η ομάδα του Χάρι Γκέιμ δεν άφησε κανένα περιθώριο αμφισβήτησης της ανωτερότητάς της. Οι «πράσινοι» ενισχύθηκαν με έναν από τους πιο πολυσύνθετους παίκτες που ανέδειξε το ελληνικό ποδόσφαιρο, τον Τάκη (Νεοτάκη) Λουκανίδη, αλλά και με τον διεθνή μπακ Αριστείδη Καμάρα. Ο Μίμης Δομάζος (17 γκολ), ο Γιάννης Χολέβας (15 γκολ), ο Ανδρέας Παπαεμμανουήλ (10 γκολ) και ο Κώστας Τουμπέλης (13 γκολ) ήταν τα πρώτα «βιολιά» στην επίθεση. Σημαντική ήταν η προσφορά των Ζαχαρία Πιτυχούτη.
Η ρέντα του Γονιού
Ο τίτλος της περιόδου 1968-69 οφείλεται κυρίως στον Γιώργο Γονιό. Δεν ήταν επιθετικός, πέτυχε όμως 19 γκολ, τα περισσότερα εκ των οποίων χάρισαν σπουδαίες νίκες. Με επίδοση 26-4-4 (64-16) η ομάδα του Λάκη Πετρόπουλου επέστρεψε στην κορυφή του ελληνικού ποδοσφαίρου. Πλην του Γονιού, μεγάλες εμφανίσεις έκαναν επίσης ο Γιαννακός Φραντζής (12 γκολ), ο Μήτσος Δημητρίου (9 γκολ), ο Μίμης Δομάζος (5 γκολ) και ο Τάκης Οικονομόπουλος. Ηταν η πρώτη χρονιά του «ελαφιού» με την πράσινη φανέλα, του Κώστα Ελευθεράκη.
Διατήρηση των κεκτημένων
Με τη φόρα που είχε πάρει ο Παναθηναϊκός δεν μπορούσε να σταματήσει. Και ο τίτλος της περιόδου 1969-70 βάφτηκε πράσινος. Αλλωστε, μέσω αυτού έφτασε ο Παναθηναϊκός στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών στις 2 Ιουνίου 1971 με αντίπαλο τον Αγιαξ. Ο Λάκης Πετρόπουλος ακολούθησε την ίδια συνταγή. Με όπλο την άμυνα (15 γκολ) ο ΠΑΟ πήρε το τρόπαιο. Είχε επίδοση 25-7-2 (γκολ 69-15). Ο Αντώνης Αντωνιάδης με 25 γκολ και ο Χάρης Γραμμός με 11 ήταν οι «εκτελεστές». Σ’ αυτό το πρωτάθλημα ντεμπουτάρισε και ο Ανθιμος Καψής, που θα υπηρετήσει την ομάδα τα επόμενα 15 χρόνια.
Σσσ... ισέ γκολ!
Το 20ό πρωτάθλημα στην ιστορία του Παναθηναϊκού είναι γεγονός. Οι «πράσινοι» έπειτα από 6 χρόνια επέστρεψαν στην κορυφή του ελληνικού ποδοσφαίρου κατακτώντας δίκαια τον τίτλο. Με εξαίρεση ένα μικρό διάστημα 2 αγωνιστικών (13η-14η) δεν έχασαν την πρωτοπορία στη βαθμολογία και άξια πήραν αυτό που δικαιούνταν. Ο Γάλλος διεθνής φορ Τζιμπρίλ Σισέ με τα περισσότερα από 20 γκολ που σημείωσε προσέθεσε ποιότητα στο παιχνίδι των «πράσινων», οι οποίοι ευτύχησαν να διαθέτουν τον Σωτήρη Νίνη, τον Ζιλμπέρτο Σίλβα, τον Γιώργο Καραγκούνη και τον Κώστα Κατσουράνη στη μεσαία γραμμή, αλλά τον Σεμπαστιάν Λέτο, που είχε περισσότερο καλές από κακές στιγμές. Στα συν του φετινού Παναθηναϊκού ήταν και η έγκαιρη αλλαγή στην τεχνική ηγεσία, με τον Χενκ τεν Κάτε να παραδίδει τη σκυτάλη στον Νίκο Νιόπλια, ο οποίος διαχειρίστηκε σωστά το υλικό που διέθετε.
Ετσι πήραν τέλος τα πέτρινα χρόνια και η κούπα του 2003-04 δεν θα είναι πια σημείο αναφοράς. Τότε που ο Παναθηναϊκός με τεχνικό τον Γιτζάκ Σουμ κατέκτησε το τρόπαιο με απολογισμό 24-5-1 (γκολ 62-18). Τότε που τα 3 γκολ του Εμάνουελ Ολισαντέμπε έγειραν την πλάστιγγα υπέρ των «πράσινων». Ηταν η χρονιά που διέπρεψε ο Δημήτρης Παπαδόπουλος (17 γκολ) και ξεχώρισαν οι Αγγελος Μπασινάς (7 γκολ), Εκι Γκονζάλες (5 γκολ), Μιχάλης Κωνσταντίνου (5 γκολ) Γιάννης Γκούμας (4 γκολ).
Κούπα με Ζάετς, Σαραβάκο
Ο τίτλος της σεζόν 1985-86 είχε δύο πρωταγωνιστές. Ο Κροάτης Βέλιμιρ Ζάετς δέσποζε στη μεσαία γραμμή (5 γκολ) και ο Δημήτρης Σαραβάκος στην επίθεση (15 γκολ). Ο Τσέχος τεχνικός Πιέτρ Πάκερτ δεν είχε να κάνει πολλά. Ο Παναθηναϊκός ήταν ήδη «καλοκουρδισμένη μηχανή». Είχε απολογισμό 18-7-5 (58-26). Την εστία υπεράσπιζε πλέον το «φάντομ» Νίκος Σαργκάνης (2 γκολ), οι Μαυρίδης, Καρούλιας, Βαμβακούλας ενέπνεαν εμπιστοσύνη στην άμυνα, ενώ πλην του Σαραβάκου «φωτιές» έβγαζαν ο Χρήστος Δημόπουλος (8 γκολ), ο Γρηγόρης Χαραλαμπίδης (7 γκολ). Συμπαραστάτες του Ζάετς ήταν οι Αντωνίου (4 γκολ), Ρότσα (3 γκολ).
Πήρε φόρα ο Βαζέχα
Τη σεζόν 1989-90 έμαθαν για τα καλά οι αντίπαλες άμυνες τι εστί Κριστόφ Βαζέχα. Ο Πολωνός διεθνής φορ πέτυχε 14 γκολ και μαζί με τους Αντωνίου (13 γκολ) και Σαραβάκο (11 γκολ) συνέθεσαν το πιο παραγωγικό επιθετικό τρίο. Η χρονιά ξεκίνησε με τον Σουηδό Γκίντερ Μπένγκστον στον πάγκο, αλλά ο τίτλος ήρθε με προπονητή τον Βούλγαρο Κρίστο Μπόνεφ. Η δύναμη των «πράσινων» ήταν στα χαφ. Εκτός του Αντωνίου μεγάλες στιγμές είχαν ο Πάρις Γεωργακόπουλος (4 γκολ), ο Λύσανδρος Γεωργαμλής και ο Βαγγέλης Βλάχος.
Με «τούρμπο» στη μηχανή του
Και τι δεν είχε ο Παναθηναϊκός της σεζόν 1990-91. Τα γκολπόστ υπερασπίστηκε το «βουνό» Γιόζεφ Βάντσικ, στην άμυνα κυριάρχησαν το «τούρμπο» Στράτος Αποστολάκης (3 γκολ) και ο Γιάννης Καλιτζάκης, στη μεσαία γραμμή οι Γεωργακόπουλος (5 γκολ), Λούης Χριστοδούλου (2 γκολ), Αντωνίου (8 γκολ), Σπύρος Μαραγκός, Κώστας Φρατζέσκος (5 γκολ), ενώ οι Σαραβάκος, Βαζέχα σκόραραν μαζί 41 φορές. Δεν γινόταν να χαθεί αυτός ο τίτλος. Ο απολογισμός της ομάδας που δημιούργησε ο Βασίλης Δανιήλ ήταν 23-8-3 (γκολ 77-22).
Εκανε... πλάκα το '95
Το πρωτάθλημα της σεζόν 1994-95 ήταν το πιο εύκολο για τον Παναθηναϊκό. Το πήρε με 16 βαθμούς διαφορά από τον Ολυμπιακό. Είχε απολογισμό 26-5-3 (γκολ 83-21). Η ομάδα-μοντέλο του Χουάν Ρότσα είχε πρωταγωνιστή τον Βαζέχα (29 γκολ) και συμπαραστάτες τους Γιώργο Χ. Γεωργιάδη (10 γκολ), Γιώργο Δώνη (9 γκολ), Αποστολάκη (5 γκολ). Οι «πράσινοι» του Ρότσα διατήρησαν τα πρωτεία και τη σεζόν 1995-96. Ο Βαζέχα πυροβολούσε (19 γκολ), αλλά το ένα από τα 12 γκολ του Χουάν Χοσέ Μπορέλι, αυτό κόντρα στην ΑΕΚ, έστεψε ουσιαστικά πρωταθλητή τον Παναθηναϊκό. Ο απολογισμός του ήταν 26-5-3 (γκολ 72-22). Σπουδαία ήταν η συμβολή στους δύο αυτούς τίτλους και του μέσου Νίκου Νιόπλια.
Η συμβουλή των Γκόρσκι και Γκμοχ
Η πορεία προς το «Γουέμπλεϊ» στέρησε τον τίτλο του 1970-71. Ο Φέρεντς Πούσκας, όμως, ήταν πεπεισμένος ότι οι παίκτες του θα επέστρεφαν στον Ολυμπο. Τη σεζόν 1971-72 ο Παναθηναϊκός πήρε το 11ο πρωτάθλημα της ιστορίας του, με απολογισμό 24-6-6 (γκολ 89-23) και τον Αντώνη Αντωνιάδη να παίρνει το Αργυρό Παπούτσι στην Ευρώπη με τα 39 γκολ που σημείωσε. Ο Ελευθεράκης (14 γκολ), ο Τότης Φυλακούρης (5 γκολ), ο Σάκης Κουβάς (8 γκολ), ο Γραμμός (5 γκολ) ήταν επίσης παίκτες πρώτης γραμμής, όπως φυσικά και ο Μίμης Δομάζος, που παραδόξως δεν σκόραρε εκείνη τη σεζόν σε 30 ματς.
Η σεζόν 1976-77 ξεκίνησε άσχημα με προπονητή τον Βραζιλιάνο Αϊμορέ Μορέιρα. Οι διοικούντες κατάλαβαν το λάθος τους και παρέδωσαν το τιμόνι στον Πολωνό Κάζιμιρ Γκόρσκι. Ο «παππούς» μεταμόρφωσε την ομάδα. Μετά από μάχη με τους Ολυμπιακό και ΠΑΟΚ ο Παναθηναϊκός πήρε το τρόπαιο με απολογισμό 23-8-3 (γκολ 70-20). Ο εκπληκτικός Αργεντινός Οσκαρ Αλβαρες (19 γκολ), ο μπαλαδόρος Σέρβος Μπόρα Τζόρτζεβιτς (5 γκολ) και οι Δομάζος, Ελευθεράκης, Τάκης Παπαδημητρίου ήταν οι βασικοί συντελεστές. Σπουδαίες ήταν και οι εμφανίσεις του Σπύρου Λιβαθηνού (4 γκολ).
Ο Παναθηναϊκός έπρεπε να περιμένει 7 χρόνια για να σηκώσει ξανά κεφάλι. Το έπραξε τη σεζόν 1983-84 πάλι με Πολωνό τεχνικό, τον Γιάτσεκ Γκμοχ, που φημιζόταν για τις πρωτοποριακές για τα ελληνικά δεδομένα προπονήσεις του. Η επίδοση του πρωταθλητή ήταν 19-8-3 (γκολ 49-14). Ηταν η τελευταία χρονιά του αρχηγού Ανθιμου Καψή, αλλά και η «χρυσή» χρονιά του Γρηγόρη Χαραλαμπίδη (17 γκολ). Ο Μάικ Γαλάκος (7 γκολ) και ο Θανάσης Δημόπουλος (6 γκολ) συνέβαλαν στο σκοράρισμα, ενώ στα μετόπισθεν κυριαρχούσαν οι Γιάννης Κυράστας, Νίκος Καρούλιας. Από κοντά σε απόδοση ήταν ο Χουάν Ρότσα και ο Κώστας Μαυρίδης (3 γκολ).
ΠΗΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου