Η μαγεία του Λίονελ Μέσι και η μυϊκή χάρη του Κριστιάνο Ρονάλντο είναι οπτική ευχαρίστηση. Αλλά για τους απόλυτους διεθνιστές, όπως αυτή την εφημερίδα , η αληθινή ομορφιά του παιχνιδιού βρίσκεται στην ευρεία αποδοχή του, από την Ανατολή στη Δύση και από το Βορά στο Νότο. Το ποδόσφαιρο, περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο άθλημα, έχει ωφεληθεί από την παγκοσμιοποίηση. Σχεδόν η μισή ανθρωπότητα θα παρακολουθήσει τουλάχιστον ένα μέρος του Παγκοσμίου Κυπέλλου, το οποίο ξεκινά στη Βραζιλία στις 12 Ιουνίου.
Γι ‘αυτό είναι λυπηρό το γεγονός ότι το τουρνουά ξεκινά κάτω από ένα σύννεφο τόσο μεγάλο όσο το στάδιο Μαρακανά. Τα έγγραφα της Sunday Times φέρονται να έχουν αποκαλύψει τις μυστικές πληρωμές που βοήθησαν το Κατάρ να κερδίσει τα δικαιώματα για να φιλοξενήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο το 2022. Και εάν αυτός ο ανταγωνισμός ήταν στημένος, δεν είναι ο μόνος. Μια έκθεση της FIFA λέγεται ότι διαπίστωσε πως πολλά φιλικά παιχνίδια ήταν στημένα, πριν από το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2010. Και ως συνήθως , κανείς δεν έχει τιμωρηθεί.
Αυτό προκαλεί άλλες ερωτήσεις. Γιατί –αν είναι δυνατόν- να σκεφτεί κάποιος ότι το να διεξαχθεί το Παγκόσμιο Κύπελλο εν μέσω του αραβικού καλοκαιριού ήταν καλή ιδέα; Γιατί το ποδόσφαιρο υστερεί τόσο πολύ σε σχέση με άλλα αθλήματα όπως το ράγκμπι, το κρίκετ και το τένις στη χρήση της τεχνολογίας για τον επανέλεγχο των αποφάσεων των διαιτητών; Και γιατί το καλύτερο παιχνίδι του κόσμου καθοδηγείται από μια τέτοια ομάδα μετριοτήτων, ιδίως σαν τον Σεπ Μπλάτερ, το αφεντικό της FIFA από το 1998; Σε οποιονδήποτε άλλο οργανισμό, τα ατέλειωτα οικονομικά σκάνδαλα θα είχαν οδηγήσει στην αποπομπή του πριν από χρόνια. Αλλά πέρα από αυτό, φαίνεται απελπιστικά ξεπερασμένος: από τις σεξιστικές παρατηρήσεις τους για τις γυναίκες ως τη διακοπή του ενός λεπτού σιγής για τον Νέλσον Μαντέλα μετά από μόλις 11 δευτερόλεπτα, ο 78χρονος ανήκει στο είδος των «δεινόσαυρων» που έφυγαν από τις εταιρικές αίθουσες συνεδριάσεων στη δεκαετία του 1970. Και ούτε είναι ακριβώς ενθαρρυντικό το γεγονός ότι οι προσπάθειες για να σταματήσουν τον Μπλάτερ από μια πέμπτη θητεία καθοδηγούνται από τον Μισέλ Πλατινί, τον κορυφαίο ποδοσφαιρόκρατορα της Ευρώπης, ο οποίος ήταν κάποτε ένας θαυμάσιος μέσος αλλά έπαιξε θλιβερό ρόλο στην υποστήριξη της προσφοράς του Κατάρ.
Οι αχρείοι μας είναι καλύτεροι από τους δικούς σας
Πολλοί οπαδοί του ποδοσφαίρου αδιαφορούν για όλα αυτά. Αυτό που έχει σημασία γι’ αυτούς είναι το όμορφο παιχνίδι και όχι οι κουρασμένοι παλιοί κουστουμάτοι που το διοικούν. Και ο ηθικός ξεπεσμός της FIFA δεν είναι κάτι μοναδικό. Η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή εξάλλου αντιμετώπισε ένα σκάνδαλο σαν του Κατάρ κατά την απονομή των χειμερινών αγώνων του 2002 (αν και έχει κάνει μια πολύ μεγαλύτερη προσπάθεια να «καθαρίσει»). Το αφεντικό της Φόρμουλα Ένα, Μπέρνι Έκλστοουν, κατηγορείται για δωροδοκία στη Γερμανία, ενώ το αμερικανικό μπάσκετ απλά έπρεπε να απολύσει έναν ιδιοκτήτη για ρατσιστικά σχόλια. Το κρίκετ, το δεύτερο πιο παγκόσμιο άθλημα, έχει τα δικά του στημένα παιχνίδια και σκάνδαλα. Το αμερικάνικο ποδόσφαιρο θα μπορούσε να έχει κλονιστεί από τις αξιώσεις αποζημίωσης για σωματικές βλάβες.
Αλλά οι οπαδοί του ποδοσφαίρου κάνουν λάθος να πιστεύουν ότι δεν υπάρχει κόστος για όλα αυτά. Πρώτον, η διαφθορά και ο εφησυχασμός στην κορυφή καθιστούν δυσκολότερο το να καταπολεμηθεί η ατιμία στον αγωνιστικό χώρο. Όλο και μεγαλύτερα ποσά στοιχηματίζονται πλέον σε κάθε παιχνίδι -μπορεί να είναι 1 δισεκατομμύριο δολάρια ο αγώνας στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Υπό εξωτερική πίεση για μεταρρύθμιση, η FIFA έφερε πρόσφατα ορισμένους καλούς ανθρώπους, όπως ο σεβαστός τσάρος της ηθικής Μαρκ Πιεθ. Αλλά ποιος θα ακούσει διαλέξεις για τη μεταρρύθμιση από ένα «προσωπείο» του οποίου το δημόσιο πρόσωπο είναι ο Μπλάτερ;
Δεύτερον, η μακροχρόνια διαφθορά δεν είναι χωρίς θύματα. Ούτε τελειώνει όταν επιλέγεται μια χώρα υποδοχής. Για τα σκιερά καθεστώτα - τον τύπο που δωροδοκεί τους αξιωματούχους του ποδοσφαίρου- μια πολύ σημαντική αθλητική εκδήλωση είναι και μια ευκαιρία για να εξαπατήσουν τα κρατικά ταμεία, αναθέτοντας, για παράδειγμα, «χοντρά» συμβόλαια στις παρέες τους. Τα τουρνουά που θα έπρεπε να είναι εθνικές γιορτές γίνονται πανηγύρια χρηματισμού.
Τέλος, υπάρχει ένα μεγάλο κόστος στις ευκαιρίες. Το ποδόσφαιρο δεν είναι τόσο παγκόσμιο όσο θα μπορούσε να είναι. Το παιχνίδι δεν κατάφερε να κατακτήσει τις τρεις μεγαλύτερες χώρες του κόσμου: την Κίνα, την Ινδία και την Αμερική. Στις Ηνωμένες Πολιτείες παίζουν ποδόσφαιρο αλλά δεν το παρακολουθούν. Στην Κίνα και την Ινδία συμβαίνει το αντίθετο. Οι δύο τελευταίοι δεν θα παίξουν στη Βραζιλία (μάλιστα, έχουν παίξει στους τελικούς του Παγκοσμίου Κυπέλλου μόνο μία φορά μεταξύ τους).
Προς υπεράσπιση της FIFA, η επιφυλακτικότητα των τριών μεγάλων οφείλεται κατά πολύ στις ιστορίες και τους πολιτισμούς τους και στη δύναμη των υφιστάμενων σπορ, κυρίως του κρίκετ στην Ινδία. Και το ποδόσφαιρο κερδίζει σιγά-σιγά έδαφος: στις Ηνωμένες Πολιτείες, η πρώτη ομάδα Αμερικανών γονέων που μεγαλώνουν με το παιχνίδι τώρα το περνά στα παιδιά τους. Αλλά αυτό απλώς υπογραμμίζει την τρέλα της FIFA που έδωσε το κύπελλο στο Κατάρ και όχι στην Αμερική. Και o μολυσμένος αέρας από τα κεντρικά γραφεία της FIFA στην Ελβετία θα καθησυχάσει δύσκολα τους νεαρούς οπαδούς στην Κίνα, που έχουν απηυδήσει από τη διαφθορά και τους στημένους αγώνες στα εγχώρια πρωταθλήματα ποδοσφαίρου τους.
Ανάγκη αναθεώρησης
Θα ήταν καλό να απαλλαγούμε από τον Μπλάτερ, αλλά αυτό δεν θα λύσει τα διαρθρωτικά προβλήματα της FIFA. Αν συσταθεί νομικά ως ένας ελβετικός μη κερδοσκοπικός οργανισμός, η FIFA δεν έχει υπεύθυνο. Εκείνοι που θα μπορούσαν να κρατήσουν τον λογαριασμό, όπως οι εθνικές ή περιφερειακές οργανώσεις ποδοσφαίρου, εξαρτώνται από το ταμείο της. Η δυσκολία εισόδου καθιστά απίθανο το να προκύψει ένας αντίπαλος, έτσι ώστε η FIFA έχει ένα φυσικό μονοπώλιο στο διεθνές ποδόσφαιρο. Μια τέτοια οικονομική οντότητα θα πρέπει να ρυθμιστεί, αλλά η FIFA δεν λογοδοτεί σε καμία κυβέρνηση.
Θα μπορούσαν να γίνουν και περισσότερα. Οι Ελβετοί πρέπει να απαιτήσουν ένα ξεκαθάρισμα ή να αποσύρουν το ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς της FIFA. Οι χορηγοί πρέπει επίσης να πάρουν θέση για τον χρηματισμό και την ανάγκη να προχωρήσουν με νέα τεχνολογία: μια άμεση αναθεώρηση του βίντεο από κάθε πέναλτι και ο στόχος που χορηγούνται θα ήταν μια αρχή.
Το πιο δύσκολο κομμάτι του παζλ είναι η διαδικασία επιλογής της χώρας υποδοχής. Μια επιλογή θα ήταν να μείνει το Παγκόσμιο Κύπελλο σε μια χώρα. Αλλά η γηπεδούχος αυτού του έθνους θα έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα και τα πρωταθλήματα επωφελούνται από τη μετακίνηση μεταξύ διαφορετικών ζωνών ώρας. Μια οικονομικά λογική επιλογή θα ήταν να δοθεί στον φετινό νικητή και στον κάθε διαδοχικό πρωταθλητή η επιλογή είτε να φιλοξενεί το τουρνουά μέσα σε οκτώ χρόνια ή να δημοπρατήσει αυτό το δικαίωμα. Αυτό θα ευνοήσει τις υπερδυνάμεις του ποδοσφαίρου. Αλλά , καθώς οι περισσότεροι έχουν ήδη τα στάδια, θα υπάρξουν λιγότερες απώλειες και θα προσφέρει ακόμα περισσότερο κίνητρο για να κερδίσουν.
Δυστυχώς , οι οπαδοί το ποδοσφαίρου είναι ρομαντικοί εθνικιστές και όχι λογικοί οικονομολόγοι –κι έτσι η πρότασή μας έχει λιγότερες πιθανότητες να κερδίσει από την Αγγλία. Ένα μικρό βήμα προς την λογική θα είναι επισήμως να περιστρέφεται το τουρνουά, ας πούμε από την Ευρώπη στην Αφρική, στην Ασία και στην Αμερική, κάτι που θα μπορούσε τουλάχιστον να σταματήσει την διηπειρωτική διαφθορά. Αλλά ελάχιστα από αυτά θα συμβούν χωρίς την αλλαγή της κορυφής στη Ζυρίχη.
ΠΗΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου